Obowiązujące od ubiegłego roku nowe warunki technicznie wyznaczyły w budownictwie kierunek zmian, które będą stopniowo zachodziły do 2021 roku. Nowoczesne domy mają być przede wszystkim efektywne energetycznie. Energooszczędne budynki odpowiadające normom przyszłości powstają już dziś. Warto do nich zajrzeć.

Zaostrzające się przepisy prawne w zakresie konsumpcji energii przez budynki wskazują ten aspekt jako jeden z ważniejszych podczas projektowania i budowy. Wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej budynków, które będą obowiązywały od 2021 r., dotyczą uzyskania odpowiedniej wartości współczynnika przenikania ciepła Uc dla ścian, dachów, stropów i stropodachów, nie gorszej niż wartość graniczna wskazana w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002r. nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). Do 2021 roku współczynnik ten powinien być na poziomie 0,20. Zmiany te dążą do uzyskania budownictwa niemal zeroonergetycznego. Jak wpłyną one na ostateczny wygląd budynków? Czy domy efektywne energetycznie będą nadal efektowne?

Możemy się o tym przekonać zaglądając już dziś do domów, które spełniają najwyższe standardy energooszczędności, jak np. dwupoziomowy budynek o powierzchni 256 m², który powstał w Stawigudzie k. Olsztyna. Jest to dom szkieletowy, prefabrykowany. Dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów budynek uzyskał wskaźnik zapotrzebowania energii do ogrzewania na poziomie 15 kWh/(m²a), co daje mu status budynku pasywnego. Jego wygląd odbiega od standardowych wyobrażeń na temat domów energooszczędnych. Posiada dużo przeszkleń od wschodu i północy, ma skośny dach i atrakcyjny kształt bryły.

Kluczowym elementem konstrukcji domu jest ściana w standardzie pasywnym, która dzięki systemowi izolacji umożliwia osiągnięcie optymalnych temperatur - komfortowego chłodu latem i ciepła zimą. Współczynnik przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych wynosi U=0,073 W/m²K. Jego osiągnięcie było możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich produktów izolacyjnych - 18 cm płyty z wełny mineralnej ISOVER Super-Vent Plus dla fasady wentylowanej λD=0.031 W/mK oraz 26 cm ISOVER TF Profi λD=0,036 W/mk dla ściany wykonanej w technologii ETICS oraz Super-Maty λD=0.033 W/mK w ścianie.

Dach budynku jest dwuspadowy o kącie nachylenia 40° oraz o współczynniku przenikania ciepła U=0,059 W/m²K. Niebagatelne znaczenie ma także dobór okien - niewłaściwe mogą spowodować straty ciepła na poziomie 10-20%. Okna w tym budynku mają współczynnik Ug (straty ciepła) = 0,6 a g (zyski ciepła) = 62%, z kolei od północy Ug = 0,5 a g = 50%. Istotną rolę w budynkach energooszczędnych odgrywa zapewnienie właściwej szczelności z dokładną izolacją podwaliny, osadzenia stropów, instalacji okien itp. Skutecznym rozwiązaniem w tym wypadku był system ISOVER Vario. Z uwagi na doskonałą izolacyjność przegród i wysoką szczelność, wystarczającym źródłem ciepła okazała się pompa ciepła, solankowo-wodna z wymiennikiem gruntowym o wydajności COP=4,7 i mocy 8 kW.

Budynek w Stawigudzie jest domem pokazowym firmy BRAWO Domy Pasywne i prezentuje nowoczesne rozwiązania pozwalające osiągnąć surowe kryteria standardu domu pasywnego (określone przez Polski Instytut Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej) oraz standardu Saint-Gobain Multi-Comfort, opierającego się na siedmiu zasadach: komforcie ekonomicznym, termicznym, akustycznym, dobrej jakości powietrza, bezpieczeństwa, estetyki, a także ekologicznym.